Het jaar 2022 is met een positief resultaat afgesloten, maar nog steeds onzekerheid over toekomstige financiën


Het college van burgemeester en wethouders presenteert de Jaarstukken 2022, het Voortgangsbericht 2023 en de Prioriteitennota 2024-2027 aan de gemeenteraad van Voorst

Gemeentehuis

De jaarrekening over het boekjaar 2022 vertoont een positief saldo. De economische vooruitzichten zijn echter ongewis. We leven in een tijd met grote uitdagingen op het gebied van klimaat, wonen, werken, landbouwtransitie, opvang vluchtelingen, de krappe arbeidsmarkt en gestegen kosten voor materiaal en diensten. Daarnaast is er na 2026 nog onzekerheid over de bijdrage uit het gemeentefonds vanuit het Rijk. Dit alles heeft gevolgen voor de activiteiten die we uitvoeren.

De Jaarstukken 2022

In de Jaarstukken 2022 legt het college verantwoording af aan de gemeenteraad over de uitvoering van de plannen van het afgelopen begrotingsjaar en de financiën.

De Jaarrekening 2022 sluit met een totaal voordelig resultaat van € 7.041.900. Na verwerking van de effecten van het Voortgangsbericht 2022 en de Bestuursrapportage 2022 werd eerst rekening gehouden met een voordelig resultaat van € 1.690.500. Het uiteindelijke resultaat valt dus                   € 5.351.400 voordeliger uit. Het resultaat is tot stand gekomen door met name incidentele meevallers, zoals het resultaat vanuit de grondexploitatie (€ 1.254.300), een hogere opbrengst vanuit leges omgevingsvergunningen (€ 391.200), verkoopopbrengsten van gemeentelijke eigendommen (€ 648.500) en een hogere algemene uitkering uit het gemeentefonds vanuit het Rijk (€ 1.040.600). Deze hogere algemene uitkering bestaat voornamelijk uit extra rijksmiddelen voor de energietoeslag die in 2023 wordt verstrekt en een vergoeding voor de invoeringskosten van de nieuwe omgevingswet die per 1 januari 2024 in werking treedt. Deze extra middelen worden in 2023 ingezet.

Daarnaast zijn de energiekosten, die bij de Bestuursrapportage 2022 fors hoger waren ingeschat op grond van een nieuw energiecontract, beduidend lager uitgevallen (€ 682.000). Naast deze grotere meevallers zijn er ook binnen diverse andere beleidsvelden meevallers ontstaan.

Aan de gemeenteraad wordt voorgesteld om een gedeelte van het resultaat toe te voegen aan een specifieke reserve en het merendeel aan de algemene reserve. 

Het Voortgangsbericht 2023

In het voortgangsbericht rapporteert het college over de actuele ontwikkelingen in het lopende begrotingsjaar.

De ontwikkelingen over de eerste helft van 2023 geven aanleiding tot bijsturingsvoorstellen van per saldo € 1.897.000 voordelig voor het jaar 2023. Met name door de neerwaartse bijstelling van de energiebudgetten die bij de Bestuursrapportage 2022 fors hoger waren ingeschat, en ontwikkelingen binnen de algemene uitkering, verandert het negatieve begrotingssaldo voor het jaar 2023 van € 1.410.000 in een positief saldo van afgerond €  500.000. Daarnaast zijn de effecten van de nieuw afgesloten CAO voor het gemeentepersoneel verwerkt, is er een hogere dividenduitkering van de Bank Nederlandse Gemeenten en zijn er extra middelen opgenomen voor databeveiliging en verdere implementatie van ICT-systemen.

Ook in 2023 wordt weer een energietoeslag verstrekt. De financiële compensatie hiervoor van het Rijk gebeurt via de algemene uitkering uit het gemeentefonds op basis van 120% van het sociaal minimum. Een gedeelte van de rijksmiddelen is al in 2022 ontvangen en het restant wordt in 2023 door het Rijk uitbetaald. Wij keren opnieuw uit tot 125% van het sociaal minimum. Daarnaast kennen wij aan aanvragers met een inkomen tussen de 125 en 130% van het sociaal minimum € 500 aan toeslag toe. Dit betekent dat wij ongeveer € 300.000 hiervoor zelf bijdragen. In dit voortgangsbericht hebben wij de middelen hiervoor opgenomen.

In het voortgangsbericht zijn ook specifieke uitkeringen van het rijk opgenomen voor de uitvoering van werkzaamheden op het terrein van onder meer onderwijs, sport, gezondheid en inburgering.

De Prioriteitennota 2024-2027

In een prioriteitennota draagt het college nieuw beleid aan, ofwel een heroverweging, of intensivering van bestaand beleid voor het komende jaar.

Wij realiseren ons dat wij leven in een tijd met grote uitdagingen op het gebied van klimaat, wonen, werken, landbouwtransitie, opvang vluchtelingen, krappe arbeidsmarkt en gestegen kosten voor materiaal en diensten. Dit alles heeft gevolgen voor de activiteiten die wij uitvoeren.

De Prioriteitennota 2024-2027 bevat plannen voor een verdere uitvoering van het coalitieakkoord Samen Beter en een voortzetting van wat in de huidige begroting al is beschreven. De opgenomen prioriteiten zijn vooral gericht op de instandhouding en versterking van het voorzieningenniveau in de gemeente Voorst. Hierbij gaat het om maatschappelijke voorzieningen, zoals de huisvesting van scholen, sportvoorzieningen en een toekomstbestendig en duurzaam zwembad. Maar ook de instandhouding en versterking van het voorzieningenniveau in de gemeente Voorst, als plattelandsgemeente, met als doel een robuust buitengebied. Daarnaast zijn middelen opgenomen voor een onderzoek naar de toekomstbestendigheid van bedrijventerreinen Nijverheid en ’t Belt en, ter versterking van de inwonerbetrokkenheid, voor het invoeren en onderhouden van een digitaal inwonerpanel.

Deze onderwerpen vragen forse investeringen in de toekomst, daarom is een grondige voorbereiding noodzakelijk. In de prioriteitennota zijn voorbereidings- en onderzoeksbudgetten opgenomen voor haalbaarheidsstudies waaruit investeringen kunnen volgen. De daadwerkelijke realisatie van deze opgaven vragen grote investeringen. Dat betekent dat  de komende jaren keuzes in de opgaven gemaakt moeten worden die passen  bij de draagkracht van de gemeentelijke begroting.

Na verwerking van de effecten uit het Voortgangsbericht 2023 en de voorgestelde prioriteiten in de Prioriteitennota 2024-2027 laat het financieel meerjarenperspectief voor de jaren 2024 en 2025 positieve resultaten zien. Na 2026 duiken de inkomsten van het Rijk uit het gemeentefonds fors naar beneden. Vanaf 2027 wil het Rijk een andere financieringssystematiek doorvoeren. De eerste plannen voor deze nieuwe systematiek heeft het Rijk in de Voorjaarsnota 2023 aangekondigd. In de meicirculaire 2023 van het gemeentefonds, waarin de ontwikkeling van de algemene uitkering is opgenomen, komt hier meer duidelijkheid over.

De Jaarstukken 2022, het Voortgangsbericht 2023 en de Prioriteitennota 2024-2027 staan geagendeerd voor de ronde tafelgesprekken op maandag 5 juni vanaf 18.00 uur. De raadsbehandeling zal plaatsvinden in de vergadering van de gemeenteraad op maandag 12 juni vanaf 10.00 uur. In die vergadering stelt de raad het voortgangsbericht vast. De vaststelling van de prioriteitennota is voorzien in de raadsvergadering van maandag 19 juni vanaf 19.30 uur. De vaststelling van de Jaarstukken 2022 is voorzien in de raadsvergadering van maandag 3 juli vanaf 19.30 uur.