Kunt u zelf niet stemmen? Bijvoorbeeld omdat u ziek bent of op vakantie bent? Dan mag u iemand anders vragen om voor u te stemmen. Dit heet machtigen.
U kunt op twee manieren iemand vragen om voor u te stemmen:
- Met een stempas (dat heet: onderhandse volmacht)
- Met een formulier (dat heet: schriftelijke volmacht)
Let op: u mag alleen zelf iemand anders vragen om voor u te stemmen. Andere mensen mogen dus niet aan u vragen of zij voor u mogen stemmen. En u mag ook niet aan andere mensen vragen of u voor ze mag stemmen. Dat is strafbaar.
1. Met een stempas (onderhandse volmacht)
- U kunt een andere kiezer toestemming geven om voor u te stemmen. Bijvoorbeeld als u ziek bent op de dag van de verkiezing.
- Dat kan op de achterkant van de stempas.
- U kiest zelf wie u toestemming geeft.
- U kunt op de achterkant van uw stempas alleen toestemming geven aan een andere kiezer die:
- zelf ook mag stemmen (kiesgerechtigd is)
- tegelijk stemt voor u én voor zichzelf
- in dezelfde gemeente woont als u
Zo werkt het
- Vul samen met de andere kiezer de achterkant van uw stempas in
- Zeg tegen de andere kiezer op welke partij en kandidaat u wilt stemmen
- Geef uw ingevulde stempas mee aan de andere kiezer die voor u gaat stemmen
- Geef een kopie van uw identiteitsbewijs mee. Een duidelijke foto van uw identiteitsbewijs vanaf een telefoon of tablet mag ook.
De andere kiezer laat in het stemlokaal zien
- uw ingevulde stempas
- de kopie of foto van uw identiteitsbewijs
- een eigen identiteitsbewijs en eigen stempas
Let op: iemand mag voor maximaal 2 andere personen stemmen.
2. Met een formulier (schriftelijke volmacht)
U kunt ook iemand anders vragen om voor u te stemmen met een formulier. Dat heet een schriftelijke volmacht.
Wanneer gebruikt u het formulier?
- Als u op de dag van de verkiezing niet in uw gemeente bent. Bijvoorbeeld door vakantie of werk in het buitenland.
- Als u geen kopie van uw identiteitsbewijs kunt meegeven aan de kiezer die voor u gaat stemmen. Bijvoorbeeld omdat uw identiteitsbewijs te oud is of omdat u uw identiteitsbewijs kwijt bent.
- Als de kiezer die voor u gaat stemmen niet in dezelfde gemeente woont als u.
Zo werkt het:
- Haal het formulier ‘schriftelijke volmacht’ op bij de gemeente of download het via de pagina Iemand machtigen om voor u te stemmen.
- Vul het formulier in samen met de andere kiezer die voor u gaat stemmen.
- Lever het formulier vóór vrijdag 24 oktober 2025 in bij de gemeente. De andere kiezer krijgt daarna een schriftelijk volmachtsbewijs van de gemeente.
- De andere kiezer neemt dit bewijs mee naar het stemlokaal. U hoeft geen kopie of foto van uw identiteitsbewijs mee te geven.
- Zeg tegen de andere kiezer op welke partij en kandidaat u wilt stemmen.
- U kunt alleen toestemming geven aan een andere kiezer die:
- zelf ook mag stemmen (kiesgerechtigd is)
- tegelijk stemt voor u én voor zichzelf
Een veilige kopie maken van uw identiteitsbewijs
Met de KopieID-app van de Rijksoverheid maakt u veilig een kopie. U kunt dan:
- uw foto onzichtbaar maken
- uw burgerservicenummer (BSN) onleesbaar maken
- een watermerk toevoegen met de datum en het doel van de kopie
Let op: Kijk goed waar uw BSN staat. Dat kan ook onderaan uw document staan, in een strook met cijfers en letters. Maak op alle plekken het BSN onleesbaar.
Deze gegevens moet u wél laten staan:
- uw naam
- geboortedatum
- handtekening
- ‘geldig tot’-datum van uw document
KopieID-app downloaden
De app is gratis. Download de KopieID-app in de Apple App Store of Google Play Store. De app is van de Rijksoverheid. Uitleg hoe u de app download en hoe de app werkt staat hier.
Kunt u geen handtekening zetten?
Wilt u iemand toestemming geven om voor u te stemmen, maar kunt u niet zelf een handtekening zetten? Dan mag u toch iemand anders laten stemmen.
Dat kan alleen als op uw identiteitsbewijs staat: ‘niet in staat tot tekenen’. In dat geval hoeft u op de stempas of het formulier niet uw handtekening te zetten. De gemeente of het stemlokaal controleert of dit echt op uw ID-bewijs staat.
Stemt u voor een andere kiezer? Dit zijn belangrijke regels.
- De kiezer moet het zelf aan u vragen.
U mag dus niet aan andere kiezers aanbieden om voor hen te stemmen. - U mag voor maximaal 2 andere kiezers stemmen.
- U stemt tegelijk voor die andere kiezer en voor uzelf.
- De kiezer vertelt zelf aan op welke partij en welke kandidaat u voor de kiezer moet stemmen.
- Let op: ronselen is strafbaar
- Het is strafbaar om kiezers te vragen hun stempas te ondertekenen en aan u te geven.
- Ook iemand dwingen of omkopen om een machtiging te geven is strafbaar.
- Denkt u dat iemand dit doet? Meld dit dan bij de politie.