Vader met Alzheimer
Alijn Setz (21) woont nog thuis, samen met haar broer en ouders. Ze doet de CALO (opleiding tot leraar lichamelijke opvoeding) in Zwolle, handbalt fanatiek. Ze gaat uit met vriendinnen en werkt. Toch is Alijns leven heel anders dan dat van haar leeftijdsgenoten. Haar vader heeft Alzheimer en dat brengt een hoop praktische en mentale zorgen met zich mee.
Alijns vader, ooit een betrokken politie-agent die vol in het leven stond, is inmiddels in een fase van de ziekte beland waarin hij vaak boos en emotioneel is. ‘Het is de liefste persoon die bestaat, maar zijn karakter verandert. Hij begrijpt veel dingen niet meer, je ziet dat hij met zichzelf in de knoop zit. En dat is moeilijk om te zien,’ vertelt Alijn.
Sinds een paar maanden kan Alijns vader niet meer alleen thuis zijn. Vier dagen in de week gaat hij naar de dagbesteding. Maar als hij thuis is, heeft hij volledige zorg nodig en dat gaat het beste als er twee personen zijn. Alijns moeder neemt het grootste deel van de zorg op haar, maar ook Alijn en haar broer zorgen voor hem.
In de tijd dat ze voor haar vader is thuis, is het moeilijk voor Alijn om met iets anders bezig te zijn, zoals haar opleiding. ‘Je staat dan eigenlijk de hele tijd aan, want elk moment kan mijn vader iets nodig hebben. Hij vergeet te drinken, en hij weet niet meer in welke volgorde hij zijn kleren moet aantrekken. We moeten hem eigenlijk precies vertellen wat hij moet doen,’ vertelt ze.
Ondersteuning
Familie en vrienden ondersteunen het gezin. Sinds een half jaar heeft het gezin een groepsapp waarop soms hulp gevraagd wordt voor de zaterdag als Alijns moeder moet werken. Een goede vriend van haar vader neemt hem regelmatig mee naar zijn eigen vader. Alijn: ‘We vonden het eerder wel lastig om hulp te vragen. Voelden ons bezwaard. Maar het is nodig en we merken dat anderen het graag doen.’ Hulp ontvangen gaat het makkelijkst als mensen zelf initiatief nemen. ‘Mijn tante nam mijn vader laatst mee naar de Apenheul. Ze gaf aan dat ze graag herinneringen met haar broer wil maken.’
Wat Alijn soms lastig vindt, is dat ze soms haar handbaltraining moet afzeggen, omdat ze het thuis anders niet gebolwerkt krijgt. ‘Ik kan me voorstellen dat mijn teamleden dat weleens lastig vinden.’ En als ze op social media allerlei foto’s van vrienden op feestjes voorbij ziet komen, baalt ze weleens. Gelukkig hebben haar vrienden veel begrip voor haar situatie en ondersteunen ze haar.
Praten helpt
Het helpt Alijn dat ze open is over haar situatie. ‘Eerder deed ik dat niet, tot ik bij een psycholoog kwam. Nu wil ik er graag over praten omdat het me helpt bij het verwerken van het verdriet.’ Alijn gaat daarom ook naar een gespreksgroep voor mantelzorgers van Stichting Mens & Welzijn. ‘Het is superfijn om ervaringen met lotgenoten te delen en elkaar tips te geven bij de problemen waar we tegenaan lopen.’ Alijn merkt wel dat sommige mensen in haar omgeving het lastig vinden om het over haar vader en haar thuissituatie te hebben. Terwijl ze het juist fijn vindt als mensen dat wel doen. ‘Ik beantwoord vragen graag.’
En hoewel de zorg op veel fronten zwaar is, brengt het ook iets moois met zich mee: ‘Met mijn broer en moeder hebben we het er vaak over waar onze grenzen liggen en bespreken we wat ons dwarszit. We zijn heel erg naar elkaar toe gegroeid.’