Bij natuurinclusieve landbouw is er aandacht voor kringlopen, natuur en landschap. De uitdagingen zitten onder andere in de kennis, wet- en regelgeving, en in een gezonde, rendabele bedrijfsvoering. Partners in dit project zijn de gemeenten Lochem, Apeldoorn, Voorst en Brummen en LTO Noord afdeling Achterhoek Noord. Daarnaast is er samenwerking met Collectief Veluwe, ANV Veluwe IJssel Zoom en Natuurmonumenten.
In twee jaar tijd zijn er 13 bijeenkomsten met de boeren geweest. De boeren worden begeleid door Heidi Uenk, René Schepers en Gerjo Koskamp, docenten van Aeres Hogeschool en Happyland. In maart 2022 is de slotbijeenkomst. Tijdens deze bijeenkomst presenteren de deelnemers hun resultaten aan elkaar en aan andere belanghebbenden. Twee deelnemers delen in dit artikel alvast hun ervaringen met het leertraject natuurinclusieve landbouw.
Leertraject helpt kennis te vergroten en tot plan te komen
Harry Beekman heeft een melkveebedrijf en vleesvarkens in Beemte Broekland. Hij wil zich verdiepen in wat er mogelijk is met natuurinclusieve landbouw. En ook welke maatregelen interessant zijn voor de bedrijfsvoering.
“Ik ben al bezig met PlanetProof van Farmel. Maar er zijn meer dingen die ik anders kan doen, die ik nu nog niet doe. Daarin helpt het leertraject mij om mijn kennis te vergroten en tot een plan te komen.”
“De toepassing van natuurinclusief is niet zo simpel als men wel denkt. Het kost veel tijd en soms slaagt een maatregel bij de één wel en bij de ander niet. Iedereen is aan het experimenteren. Zo heb ik een voedselakker gehad en dat experiment is geslaagd.”
Verder doet Harry al aan ecologisch beheer van de sloten, onderhoudt hij houtwallen en beheert hij sinds twee jaar zo’n 7 hectare kruidenrijk grasland. “En ik lette altijd al op de weidevogels met maaien, want dat vind ik belangrijk en interessant. Je moet het werken met de natuur op het bedrijf zelf ondervinden. Het is niet zwart wit, dus je gaat ermee experimenteren.”
Voor zijn toekomstig perspectief ziet Harry dat hij breed moet kijken naar natuurinclusieve landbouw. “Van elkaar leren en nog meer bij elkaar op het bedrijf kijken is interessant”.
Een investering in de toekomst
Voor Rosanne Schrijver van Melkveebedrijf De Hazelt in Terwolde is het leertraject een investering in de toekomst. “Mocht ik moeten bewijzen dat ik natuurboer ben, dan sorteer ik hier alvast op voor. Daarnaast erkennen we de vraag vanuit de maatschappij, ook voor de volgende generatie”. Rosanne wil niet alleen melken, zij wil zich ook verbreden als boerin én haar kennis toepassen in haar vak als landschapsarchitect. Zo ontvangt ze al schoolklassen, de boerderij heeft een overeenkomst met een zorginstelling, er loopt een klompenpad over haar erf en ze denkt over het verkopen van vlees aan huis.
“Ik haal kennis uit de cursus en krijg tips middels de coaching. De insteek is bij elkaar op het bedrijf te kijken, dat is het leukste. Zo kun je in de praktijk leren dat bepaalde dingen echt wel kunnen”. Het inspireert haar om met mensen in contact te komen die met natuurinclusieve landbouw bezig zijn. Het geeft vertrouwen dat het ook op een regulier melkveebedrijf lukt en het geeft input voor de oudere generatie die sceptischer is. Financieel gezien gaan NIL boeren naar een ander type bedrijf en nemen ze risico’s door landbouwgrond te beheren als natuurgrond. Er is zeker nog een slag te maken met nog meer kennis en onderbouwing van de financiële component.
“We hebben de ambitie om landschapselementen terug te brengen om de natuur te stimuleren, het landschap te verfraaien, en beter beleefbaar te maken.” Uit de cursus heeft zij meegenomen om passende soorten te kiezen, die niet alleen mooi zijn, maar ook nectar en vruchten produceren voor insecten en vogels. “We beheren nu onze struweelhaag anders, We experimenteren met kruidenrijk grasland, extensief beweiden en bloemrijke akkerranden.” Ook hebben ze het bedrijf verduurzaamd met de realisatie van zonnepanelen waarop het hele bedrijf draait, inclusief de melkrobot en een elektrische beregeningspomp. Tot slot zou Rosanne graag experimenteren met bijvoorbeeld natuurvriendelijke oevers.
“Ik merk om me heen dat mensen positief zijn over wat we al voor de natuur doen. Het is experimenteren met een maatschappelijk doel; de omgeving betrekken en laten zien hoe je boert. Dit alles passend binnen een nieuw verdienmodel waarin de boer echt als beheerder van het landschap wordt gezien.”
Dit project is tot stand gekomen met ondersteuning van de Provincie Gelderland en de Europese Unie in het kader van het Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland