Gemeenten hebben met de Wet gemeentelijke taak mogelijk maken asielopvangvoorzieningen (Spreidingswet) een wettelijke taak in de opvang van asielzoekers. Het doel van de wet is te komen tot voldoende opvangplekken en een evenwichtiger verdeling van asielzoekers over provincies en gemeenten. Het voormalige kabinet werkte aan het intrekken van de Spreidingswet. Hoe hier vervolg aan wordt gegeven, is nu onbekend.
Een asielzoeker is iemand die uit zijn eigen land is gevlucht. Door bijvoorbeeld oorlog, het hebben van een andere (politieke) mening of een andere godsdienst. Na een vaak zware en gevaarlijke tocht komt iemand aan in Nederland en vraagt asiel aan. Dat gebeurt bij een aanmeldcentrum; vaak is dat in Ter Apel. Daarmee gaat officieel de asielprocedure in en heeft de asielzoeker het recht om in Nederland te verblijven. In principe stromen deze asielzoekers dan door naar een andere locatie van het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers). Ondertussen doorloopt de asielzoeker allerlei onderzoeken en gesprekken in afwachting van een verblijfsvergunning (de IND - Immigratie- en Naturalisatiedienst, beslist hierover).
Asielzoekers vangen we nog niet op binnen de gemeente Voorst. Maar dat gaan we wel doen. Er zijn al mogelijke locaties op het oog geweest, maar door diverse omstandigheden zijn deze locaties niet ingezet als opvanglocatie. Ondanks de val van het kabinet en onzekerheid over de Spreidingswet, hebben wij vooralsnog te maken met een wettelijke verplichting om 156 asielzoekers op te vangen.
Welke types opvang zijn er in Nederland voor asielzoekers?
Tijdelijke gemeentelijke opvang
Korte opvang in ruimtes die de overheid meestal inzet bij een ramp of crisis. Dit heette voorheen crisisnoodopvang. Deze locaties worden beheerd door gemeenten, soms in samenwerking met derde partijen. Het COA wil ‘tijdelijke gemeentelijke opvang’ wijzigen naar ‘duurzame gemeentelijke opvang’. Dat zijn locaties, beheerd door gemeenten, die langdurig worden ingezet.
Noodopvanglocatie
Een noodopvanglocatie is een tijdelijke opvanglocatie van het COA. Denk daarbij aan leegstaande (bedrijfs)panden, recreatiewoningen, schepen en dergelijke. Het heeft minder voorzieningen dan een reguliere opvanglocatie, maar het biedt in ieder geval tijdelijk een veilig onderdak voor asielzoekers.
Reguliere opvanglocatie (AZC)
Het COA opent bij voorkeur reguliere opvanglocaties met een looptijd van meer dan 15 jaar. Zo kunnen asielzoekers goed opgevangen en begeleid worden. Voorzieningen rondom een locatie kunnen dan beter geregeld worden. En het versterkt de lokale samenwerking met (vrijwilligers)organisaties.