De gemeente wil in sommige gevallen eigenaar worden van percelen, waar zij een bepaalde ontwikkeling voor ogen heeft. Om ervoor te zorgen dat deze percelen tussentijds niet verkocht worden aan derden, kan er via de Wet voorkeursrecht gemeenten (WVG) een recht van eerste koop worden gevestigd. Hiervoor gelden bepaalde richtlijnen, zoals het publiceren van de percelen waarop WVG is gevestigd, de termijnen (en de verlening ervan) en de wijze waarop de gemeente dient te handelen indien een perceel daadwerkelijk te koop wordt aangeboden.
Soms heeft de gemeente voorkeursrecht op een huis of een stuk grond. U moet uw huis of grond dan aan de gemeente aanbieden. Dit betekent dat de gemeente voorrang heeft om dit te kopen. De gemeente krijgt voorkeursrecht op gebouwen en grond waarvoor een nieuwe bestemming is vastgelegd.
U kunt de gemeente vragen om uw eigendom toch niet te kopen. Bijvoorbeeld als de rechtsvorm van uw bedrijf verandert van VOF naar BV. Of als u al eerder heeft afgesproken het te ruilen of te schenken.
Is uw bedrijf of onderneming onderdeel van uw grond of gebouw? Dan mag u eisen dat de gemeente hiermee rekening houdt bij de verkoop.